Irenaeus Fabula 7. De Homine et Deo ligneo

I'm embarking on a new Latin fable project here at the Latin Via Fables blog: digitizing the 300 fables in the Mithologica sacro-profana, seu florilegium fabularum by P. Irenaeus, published in 1666, which has recently become available at GoogleBooks. For a complete index of the fables in the book, with links to the fables I've digitized so far, check out the Aesopus wiki page at Aesopus.PBwiki.com.

Today's fable is De Homine et Deo ligneo, the story of a man and a wooden idol. In Perry's indexing system, this is Perry 285.

To make reading the fable easier, I've provided a segmented version of the story below.

Quod vides, hominem Arae inisdentem et Deum ligneum voce, manibus, fuste impetentem, pictura est furentis Gentilis, Deo suo vim inferentis: sed maioris rei expressio. Iste colebat domi Idolum ligneum, postulans ab eo, et precibus fatigans ut daret quantum familiae sustentandae vel augendae aeris satis esset. Et quo plus rogabat, eo videbatur res domi angustior, foris parcior. Quid ille? Cum aliquando preces incassum fundere sibi visus esset, in rabiem actus, Deum non iam votis et precibus, sed ferro petit; arrepta securi secat, discerpit, comminuit. Mira res! Cum cadunt frusta et membra huc et illuc percussi Numinis, caput etiam ferro transverberatum concidit, et una cum eo magna vis auri et argenti, quam homo attonitus, furore in gaudium verso, avide rapit, congerit, accumulat; et tum demum ad simulacrum: "Qualis (inquit) Deus es, qui blande rogatus nihil dedisti; coactus, profuse donasti? Iam incipio genium Deorum agnoscere: volunt opportune importune rogari, urgeri, cogi."

Quod vides,
hominem Arae inisdentem
et Deum ligneum
voce, manibus, fuste impetentem,
pictura est furentis Gentilis,
Deo suo vim inferentis:
sed maioris rei expressio.
Iste colebat domi
Idolum ligneum,
postulans ab eo,
et precibus fatigans
ut daret quantum
familiae sustentandae vel augendae
aeris satis esset.
Et quo plus rogabat,
eo videbatur
res domi angustior,
foris parcior.
Quid ille?
Cum aliquando
preces incassum fundere
sibi visus esset,
in rabiem actus,
Deum
non iam votis et precibus,
sed ferro petit;
arrepta securi
secat, discerpit, comminuit.
Mira res!
Cum cadunt frusta et membra
huc et illuc
percussi Numinis,
caput etiam ferro transverberatum
concidit,
et una cum eo
magna vis auri et argenti,
quam
homo attonitus,
furore in gaudium verso,
avide rapit, congerit, accumulat;
et tum demum ad simulacrum:
"Qualis (inquit) Deus es,
qui blande rogatus
nihil dedisti;
coactus,
profuse donasti?
Iam incipio
genium Deorum agnoscere:
volunt opportune
importune rogari, urgeri, cogi."

Here's an illustration for the fable from an edition of Aesop published in 1521 (image source):

---

Aesop's Fables in Latin now available at Amazon.com.