Monday, April 13, 2009

Irenaeus Fabula 5. De Mure et Rana

I'm embarking on a new Latin fable project here at the Latin Via Fables blog: digitizing the 300 fables in the Mithologica sacro-profana, seu florilegium fabularum by P. Irenaeus, published in 1666, which has recently become available at GoogleBooks. For a complete index of the fables in the book, with links to the fables I've digitized so far, check out the Aesopus wiki page at Aesopus.PBwiki.com.

Today's fable is De Mure et Rana, the story of how the frog betrayed the mouse, and the price she paid for it. In Perry's indexing system, this is Perry 384.

To make reading the fable easier, I've provided a segmented version of the story below.

Mus, contracta amicitia cum Rama, eam invitavit ad cenam, in aedibus hominis praedivitis, ubi, cum non solum ciborum copia sed et delectus suppeteret, dixit Ranae, "Epulare, bibe, comede, amica mea." Post aliquot dies Rana, ut vicem gratitudinis redderet, Murem invitavit apud se; morabatur autem in arboris trunco, media in palude. Quo cum Mus, non nisi natando, accedere posset, "Sine (inquit Rana) ut filo pedem tuum meo alligem." Quo facto, saltant ambo in aquam. Rana, amicitiae et hospitalitatis oblita, in profundum prosiluit, pereunte in aquis Mure. Qui moriens dixisse fertur: "O perfida et ingrata bestia! Quando tu mihi causa mortis es, scito me non inultum fore, sed a potentiori brevi vindicatum iri." Quod cito probavit eventus: nam praetervolans Aquila, Murem conspicatus super aquas fluitantem, ungue praehendit, simulque Ranam, filo adhaerentem, asportavit, et utrumque devoravit, Diis sanguinem innoxium noxio vindicantibus.

Mus,
contracta amicitia cum Rama,
eam invitavit ad cenam,
in aedibus hominis praedivitis,
ubi,
cum non solum ciborum copia
sed et delectus suppeteret,
dixit Ranae,
"Epulare, bibe, comede, amica mea."
Post aliquot dies
Rana,
ut vicem gratitudinis redderet,
Murem invitavit apud se;
morabatur autem
in arboris trunco,
media in palude.
Quo cum Mus,
non nisi natando,
accedere posset,
"Sine (inquit Rana)
ut filo pedem tuum meo alligem."
Quo facto,
saltant ambo in aquam.
Rana, amicitiae et hospitalitatis oblita,
in profundum prosiluit,
pereunte in aquis Mure.
Qui moriens dixisse fertur:
"O perfida et ingrata bestia!
Quando tu mihi causa mortis es,
scito
me non inultum fore,
sed a potentiori
brevi vindicatum iri."
Quod cito probavit eventus:
nam praetervolans Aquila,
Murem conspicatus
super aquas fluitantem,
ungue praehendit,
simulque Ranam, filo adhaerentem,
asportavit,
et utrumque devoravit,
Diis
sanguinem innoxium
noxio vindicantibus.

Here's an illustration for the fable from a 1521 edition of Aesop (image source):




Aesop's Fables in Latin now available at Amazon.com.

No comments: