Friday, July 17, 2009

Irenaeus Fable 85: Asinus et Catellus

I've embarked on a new Latin fable project here at the Latin Via Fables blog: digitizing the 300 fables in the Mithologica sacro-profana, seu florilegium fabularum by P. Irenaeus, published in 1666, which has recently become available at GoogleBooks. For a complete index of the fables in the book, with links to the fables I've digitized so far, check out the Aesopus wiki page at Aesopus.PBwiki.com.

Today's fable is De Asino et Catello, the sad story of how the donkey tried to win his way into his master's heart by acting like the master's beloved puppy dog. In Perry's indexing system, this is Perry 91.

To make reading the fable easier, I've provided a segmented version of the story below.

Lusitantem cum Patrefamilias Catellum, modo pedes iocose morsicantem, modo vestes, modo ad collum et ora subsilientem, mensa etiam assidentem, cibos de manu heri recipientem, mille modis blandientem, et blanditiis vicissim affectum, contemplabatur Asinus domesticus de area et invidia rumpebatur; sortem suam memorans, ut qui quotidie clitellas et onera deportaret, nusquam otiaretur, male tonsus et pransus, insuper semper mala verba, saepius verbera exciperet. Coepit autem aliquando pensiculantius ruminare, quaenam huius rei causa esset, et apud se dicere: Forsitan, ob rusticitatem meam, quod hero non abblandior, non alludo, non assuavior; addiscamus (inquit) amare, ut contingat amari. Excutiendus pudor est. Igitur expectavit cum rediret domum Herus suus, cui intranti occurrit arrectis auribus et voce altissima rudens et ridens, in humeros subsilit, pulsat pedibus, ungulis, capite, arridet. Exclamare Herus, voce, manibus, baculo excipere, accurrunt servi, et infelix Asellus egregie vapulat et foris truditur. Tunc ad se rediens: Digne (inquit) vapulo, et meae temeritatis poenas luo, quod Asinum non decet, factitare volens.


Lusitantem cum Patrefamilias
Catellum,
modo pedes
iocose morsicantem,
modo vestes,
modo ad collum et ora
subsilientem,
mensa etiam assidentem,
cibos
de manu heri recipientem,
mille modis blandientem,
et blanditiis vicissim affectum,
contemplabatur
Asinus domesticus
de area
et invidia rumpebatur;
sortem suam memorans,
ut qui
quotidie
clitellas et onera deportaret,
nusquam otiaretur,
male tonsus et pransus,
insuper
semper mala verba,
saepius verbera exciperet.
Coepit autem aliquando
pensiculantius ruminare,
quaenam huius rei causa esset,
et apud se dicere:
Forsitan,
ob rusticitatem meam,
quod hero non abblandior,
non alludo, non assuavior;
addiscamus (inquit) amare,
ut contingat amari.
Excutiendus pudor est.
Igitur expectavit
cum rediret domum
Herus suus,
cui intranti
occurrit arrectis auribus
et voce altissima rudens
et ridens,
in humeros subsilit,
pulsat
pedibus, ungulis, capite,
arridet.
Exclamare Herus,
voce, manibus, baculo excipere,
accurrunt servi,
et infelix Asellus
egregie vapulat
et foris truditur.
Tunc ad se rediens:
Digne (inquit) vapulo,
et meae temeritatis poenas luo,
quod Asinum non decet,
factitare volens.

Here's an illustration for the fable (image source) from a Renaissance edition of Aesop:




Aesop's Fables in Latin now available at Amazon.com.

No comments: